E-Haberler 
Türkiye’de artan gıda maliyetleri ve Türk lirasının değer kazanması, vatandaşların yurtdışındaki alışveriş alternatiflerine yönelmesine neden oldu. Her ay binlerce Türk vatandaşı, Yunanistan’ın Alexandroupolis kentine giderek daha uygun fiyatlarla alışveriş yapıyor. “Alışverişim Türkiye’nin üçte biri fiyatına geliyor” diyen Cihan Çıtak, İstanbul’dan her ay otomobiliyle Alexandroupolis’e gittiğini belirterek, “Litresi 10 avro olan zeytinyağını Türkiye’de iki katına alabiliyoruz. Yaptığım alışveriş, genel olarak Türkiye’deki fiyatların üçte biri” ifadelerini kullandı. Çıtak ayrıca, marketlerde birçok Türk’ün alışveriş yaptığını ve ardından restoranlarda buluşup fiyatları karşılaştırdıklarını aktardı.
REKOR DÜZEYDE SINIR ÖTESİ ALIŞVERİŞ
Artan gıda fiyatları ve liranın güçlenmesi, sınır ötesi alışverişi önemli ölçüde artırdı. Ülkenin istatistik kurumu verilerine göre, bu yılın ilk dokuz ayında Yunanistan’a giden Türklerin yüzde 6’sı yalnızca alışveriş amacıyla sınırı geçti. Bu oran, 2012’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Çıtak, “Türkler Alexandroupolis’i adeta istila etti. Aynı markette bazen yüzlerce kişiyi alışveriş yaparken görebiliyorsunuz. Ardından restoranlarda toplanıp kim neyi, kaça aldığını konuşuyorlar” dedi. Sosyal medya platformlarında da bu alışveriş trendi geniş yankı buldu. YouTube ve TikTok’ta fiyat karşılaştırmaları yapan videolar, binlerce izlenme aldı. Alexandroupolis’teki Lidl’de birçok ürün, Türkiye’deki CarrefourSA fiyatlarına göre daha uygun. Örneğin, kıymanın kilogramı 9,36 avroya satılırken, Türkiye’de bu ürün 12,10 avroya denk geliyor. Gouda peyniri ve Kinder çikolata gibi ürünlerde de fiyat farkı üçte bire kadar düşüyor.
EKONOMİ POLİTİKALARI ALIŞVERİŞİ ETKİLİYOR
Geçmişte Türk lirasının değer kaybı nedeniyle alışveriş için Türkiye’ye gelen Yunan vatandaşlarının yerini, günümüzde Türkler aldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uyguladığı düşük faiz politikasıyla zayıflayan lira, Avro sahiplerine büyük alışveriş gücü sağlarken, Haziran 2023’te Mehmet Şimşek’in Hazine ve Maliye Bakanı olmasıyla birlikte ekonomi politikaları yeniden geleneksel çizgiye döndü. Faiz artışları ve güçlenen para politikası ile Türk lirasının reel değeri yükseldi. Gıda enflasyonu ise yüzde 54’ten yüzde 35’e indi. Ancak, fiyatların tüketiciler için hala yüksek kalmaya devam ettiği görülüyor. TÜİK verilerine göre, Şimşek’in göreve geldiği tarihten Ekim 2024’e kadar gıda ve alkolsüz içecekler sepetinin maliyeti yüzde 144 artış gösterdi. Merkez Bankası, yıl sonu enflasyonunun yüzde 30’un üzerinde sona ereceği, 2026 sonunda ise enflasyonun yüzde 16’ya gerileyeceğini öngörüyor.
ALIM GÜCÜNÜ ARTIRAN SEYAHATLER
Artan fiyatlar karşısında yurttaşların yurtdışındaki market alışveriş turları düzenlemesi, siyasi tartışmalara da yol açtı. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, “23 yılın sonunda Erdoğan’ın övündüğü Türkiye, vatandaşını mutfak alışverişi için komşu ülkeye gönderir hale geldi” diyerek hükümeti eleştirdi. Öte yandan, Yunanistan’a artan ilgi turizm sektöründe de hareketlilik yarattı. İstanbul, Çanakkale ve Bursa gibi şehirlerdeki seyahat acenteleri, Alexandroupolis’e günübirlik alışveriş turları düzenlemeye başladı. Yaklaşık 50 avro karşılığında (bilet ve çıkış harcı dahil), Türkler Lidl, Jumbo ve Metro gibi mağazalardan alışveriş yapma imkanı buluyor. İstanbul merkezli Atom Tur’un ortağı Seçkin İğneli, “İnsanlar etten peynire kadar her şeyi alıyor. Restoranlarda uygun fiyatlı deniz ürünlerinin tadını çıkarıyorlar” şeklinde konuştu. Çıtak, Türk lirasının değerinin yüksek kaldığı sürece bu seyahatleri devam ettireceğini belirtiyor.
