SEÇİM SONRASI TEKNOLOJİ ADIMLARI TARTIŞILIYOR
Cumhuriyetçi aday Donald Trump’ın ABD’de seçimleri kazanarak tekrar iktidara gelmesi, ülkedeki teknoloji alanında atılacak adımları yeniden gündeme getirdi. Trump’ın görevi devralmasının ardından, ABD’nin çip endüstrisini çalmakla itham ettiği Tayvan’dan gelen çiplere gümrük vergisi getirmesi bekleniyor. Trump’ın ilk başkanlık döneminde, dış ticaret açığını kapatmak amacıyla Mart 2018’de Çin’den ithal edilen güneş panelleri ve alüminyum üzerinde uygulanan gümrük vergilerinin artırılmasıyla başlayan ABD-Çin ticaret savaşı, kısa sürede teknoloji savaşlarına dönüşmüştü.
ÇİP ÜRETİMİ ÜZERİNDEKİ KISITLAMALAR
Trump, ilk dönemde ABD’li şirketlerin Çin’e gelişmiş çip üretimi için ekipman göndermesini yasaklamış ve birçok Çinli şirkete çeşitli kısıtlamalar getirmişti. İki ülke arasında çip konusundaki rekabet, ABD Başkanı Joe Biden döneminde de sürmüştü. Biden yönetimi, yerli çip üretimini teşvik etmek amacıyla ABD Kongresi’nden geçen “Çip ve Bilim Yasası”nı 2022 yılında imzaladı. Bu yasayla yarı iletken sektörüne 52 milyar dolarlık doğrudan finansman sağlanması amaçlandı. Çip Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle, Tayvanlı dünyanın en büyük yarı iletken üreticisi olan Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC), ABD Ticaret Bakanlığı’ndan 7 milyar dolar fon alarak Arizona’da bir çip üretim merkezi açılacağını duyurdu.
ÇİP ÜRETİMİNDE DÜNYA GÜNDEMİ
Çip üretiminin büyük kısmı Doğu Asya’da gerçekleşiyor. Tayvan, Güney Kore ve Japonya çip üretimi konusunda ön planda. Ancak çip üretiminde kullanılan, stratejik öneme sahip galyum ve germanyumun en büyük üreticisi Çin. Avrupa endüstri derneği Critical Raw Materials Alliance’a (CRMA) göre, dünya genelinde germanyumun yaklaşık yüzde 60’ı Çin tarafından üretiliyor. CNBC’de yer alan bilgilere göre, dünya çapında ileri seviyede gelişmiş çiplerin yüzde 90’ını Tayvanlı TSMC üretiyor. Şirketin müşterileri arasında ABD’li devler Nvidia ve Apple da yer alıyor.
TAYVAN SUÇLANIYOR
Trump’ın yeniden iktidara gelmesi, çip üretimindeki atılacak adımları daha da merak konusu haline getiriyor. Ekim ayında The Joe Rogan Experience podcast programında konuk olan Trump, Tayvan’ı ABD çip endüstrisini çalmakla suçladı. Trump, ABD’nin Çip Yasası’nı eleştirerek, başkan seçilmesi durumunda Tayvan’dan gelen çiplere gümrük vergisi uygulayacağını ifade etti. Trump, programda yaptığı açıklamada, “Bu çip anlaşması o kadar kötü ki zengin şirketlerin burada çip fabrikası kurmaları için milyarlarca dolar veriyoruz ama onlar yine de bize bu iyi şirketleri vermeyecekler” dedi.