
PARA POLİTİKASI KURULU TOPLANTISI KAPSAMINDA YAYINLANAN ÖZET
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu’nun (PPK) 17 Ekim toplantısına dair özet yayımlandı. Küresel büyüme görünümündeki sınırlı iyileşme yılın ikinci çeyreğinde de devam ediyor. Özette, “Türkiye’nin dış ticaret ortaklarının ihracat paylarıyla ağırlıklandırılan küresel büyüme endeksinin 2024 yılında yüzde 2 artarak 2023 yılındaki yüzde 1,8’in sınırlı oranda üzerinde büyüyeceği tahmin edilmekte ve küresel iktisadi faaliyetin zayıf seyrini sürdüreceği değerlendirilmektedir. Hizmet sektöründe olumlu seyir devam ederken imalat sanayindeki zayıf görünüm korunmaktadır.” deniliyor. ABD ekonomisi büyüme eğiliminin diğer gelişmiş ülkelerden olumlu ayrışmaya devam ettiği belirtiliyor. “Çin’in teşvik adımları ve jeopolitik gelişmeler emtia fiyatlarında genele yayılan artışlara neden olmuştur. Enflasyonda kalıcı düşüş sağlamak amacıyla faiz indirim süreçlerinin temkinli yürütülecek olması ve jeopolitik gelişmeler küresel iktisadi faaliyetin seyri açısından öne çıkan risk faktörleri olarak görülmektedir.”
ENFLASYONDAKİ DEĞİŞİMLER VE KREDİLERİN DURUMU
Küresel enflasyondaki düşüş devam ederken hizmet sektöründeki enflasyon katılığı zayıflıyor. Özette, “Hizmet enflasyonunun gelişmiş ülkeler genelinde aynı ölçüde yavaşlamadığı dikkat çekmektedir. Gelişmiş ülkelerde faiz indirimleri devam ederken, faiz indirim sürecine giren gelişmekte olan ülke merkez bankalarına yenileri eklenmiştir.” ifadesi yer alıyor. Son PPK döneminde gecelik faiz oranlarının politika faizi etrafında oluşması ve zorunlu karşılık düzenlemelerindeki değişikliklerin etkisiyle mevduat faizleri 20 Eylül haftasından bu yana 31 baz puan düşerek 11 Ekim haftası itibarıyla yüzde 55,9 seviyesine geldi. “Aynı dönemde TL ticari kredi faizleri 85 baz puan artarak yüzde 55,8 seviyesinde oluşmuştur. Bireysel tarafta, ihtiyaç kredisi faizleri 24 baz puan artarak yüzde 71,7 olurken; konut kredisi faizleri 159 baz puan azalarak yüzde 41,6 seviyesine indi.”
MACRO İSTİKRAR VE YENİ DÜZENLEMELER
Makro finansal istikrarın ve parasal aktarım mekanizmasının desteklenmesi amacıyla son PPK döneminden bu yana bazı makro ihtiyati düzenlemeler yapıldığı belirtildi. “Bu kapsamda, TL mevduat hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranları” gibi düzenlemeler vurgulanıyor. 27 Eylül’de, “bireysel kredi kartı işlemlerinde uygulanacak aylık azami akdi faiz oranının dönem borcu bakiyesine göre farklılaştırıldığı” kaydediliyor. İhracatın finansmanı için yapılan reeskont kredilerinde günlük limitin artırılması gibi adımlar da dikkat çekiyor. Ayrıca, “mehmet beyin kredi scoring uygulamasına geçilmesi kararlaştırılmıştır.”
FINANSAL GÖSTERGELER VE YURT İÇİ TALEP ANALİZİ
TCMB brüt uluslararası rezervlerinin 20 Eylül’den bu yana 0,99 milyar dolar artarak 11 Ekim itibarıyla 157,39 milyar dolara ulaştığı anımsatılıyor. Türkiye’nin 5 yıllık kredi risk priminin 267 baz puan seviyesine geldiği belirtiliyor. “Türk lirasının 1 ay vadeli kur oynaklığı 16 Ekim itibarıyla yüzde 11,83, 12 ay vadeli kur oynaklığı ise yüzde 22,60 seviyesine yükselmiştir.” ifade ediliyor. Ağustos ayında perakende ve ticaret satış hacim endekslerinde artış gözlemlenirken, tüketim talebinin de sınırlı düşüş kaydettiği aktarılıyor.
SANAYİ ÜRETİMİ VE HİZMETLER DENGESİ
Ağustos ayında sanayi üretim endeksinin aylık bazda yüzde 1,6 gerilediği, yıllık bazda ise yüzde 5,3 düştüğü belirtiliyor. “Çeyreklik bazda sanayi üretimi yüzde 1,5 oranında azalmıştır.” ifadesi dikkat çekiyor. İş gücüne katılım oranının sınırlı artış kaydettiği bildirilirken, işsizlik oranının 0,1 puan azalışla yüzde 8,6 düzeyine gerilediği açıklanıyor. Ağustos ayında cari işlemler dengesinin aylık bazda 4,3 milyar dolar fazla verdiği de özette yer alıyor. Bu süreçte hizmetler dengesinin de güçlü seyrini sürdürdüğü kaydediliyor.