
YAZ SAATİ UYGULAMASINA SON VERME ÖNERİSİ
Elon Musk ve Vivek Ramaswamy’nin hükümet verimliliği departmanı (DOGE) girişimi, tartışmalara yol açmaya devam ediyor. Ancak, ikilinin bir önerisi insanları siyasi farklılıklarının ötesinde bir araya getirmeyi başarıyor: yaz saati uygulamasının sona erdirilmesi. Yılda iki kez yapılan ve milyonlarca bireyin düzenini etkileyen saat değişiklikleri, Amerikan iş ve siyaset dünyasının önemli isimleri tarafından gündeme getirildi. Fast Company’nin haberine göre, bu fikir Musk’ın geçen hafta X platformunda saat değişikliklerinin kaldırılmasıyla ilgili bir anket paylaşmasıyla ortaya çıktı. Musk, “Görünüşe göre insanlar can sıkıcı saat değişikliklerini kaldırmak istiyor!” ifadesini kullandı. Ramaswamy ise mevcut durumu “verimsiz ve değiştirilmesi kolay” olarak değerlendirdi. Seçilmiş Başkan Donald Trump Jr. ve aktör Kevin Sorbo gibi önemli şahsiyetler de bu fikri desteklediklerini dile getirdi.
ANKETE YOĞUN İLGİ
Anket, 38 binin üzerinde katılımcı aldı ve bunların %81’i saat değişikliklerinin sona ermesini destekledi. Musk, bu ivmeyi göz önünde bulundurarak Cumhuriyetçi Senatör Mike Lee’ye yasama faaliyetleri başlatması için çağrı yaptı ve bunun DOGE için öncelikli bir konu olabileceğini belirtti. Ancak DOGE, mevzuat değişikliği yapma yetkisine sahip değil. Girişim, hükümetin işleyişini düzenlemek için Beyaz Saray Yönetim ve Bütçe Ofisi ile işbirliği yapmayı hedeflese de, nihai sorumluluk Kongre’ye ait. Kongre üyesi Marjorie Taylor Greene, DOGE’nin hedefleri doğrultusunda hükümet israfıyla ilgili yeni bir Kongre alt komitesi kurarak destek sunabilir. Ancak, yaz saati uygulamasındaki reform çabaları önceki dönemlerde sıkça yetersiz kaldı. 2022 yılında yaz saati uygulamasının kalıcı hale getirilmesini amaçlayan bir Senato tasarısı, en başarılı girişim olarak kayda geçti ama Meclisten geçemedi.
DEVLET DÜZEYİNDE FARKLI TEPKİLER
Son on yıl içinde, 30 eyalet saat değişikliklerini ortadan kaldırmaya yönelik yasa tasarısı sundu ama bunlardan yalnızca birkaçının başarılı olduğu görüldü. Arizona ve Hawaii, yıl boyunca standart saati gözlemleyen tek eyaletler olarak kalma kararı aldı. Tartışmalar, hangi sistemin kalıcı olarak benimsenmesi gerektiği konusunu da gündeme getiriyor: yaz saati uygulaması mı yoksa standart saat mi? Yaz saati uygulamasının savunucuları, açık hava etkinlikleri için daha uzun akşam gün ışığı sağladığını ve bu durumun hem çocuklar hem de yetişkinler için faydalı olduğunu savunuyor. Ancak uygulamaya karşı çıkanlar, özellikle kış aylarında sabah 9’da güneşin doğması nedeniyle okul çocuklarının karanlıkta otobüs beklemek zorunda kalabileceği gibi dezavantajlara dikkat çekiyor.
SAĞLIK VE GÜVENLİK RİSKLERİ
Yaz saati uygulamasına karşı olanlar, artan kalp krizi vakaları ve kronik uyku yoksunluğu gibi “döngüsel yanlış hizalanma” durumunun neden olduğu sağlık risklerine vurgu yapıyor. Kalıcı yaz saati uygulaması için daha önce de girişimlerde bulunulmuş olsa da bunlar genellikle sorunlu sonuçlar doğurmuş. 1974 yılındaki enerji krizi sırasında ABD, yıl boyunca yaz saati uygulamasına geçmişti, fakat bu uygulama, sabah saatlerinde karanlık ve okul çocuklarının yaşadığı kazalar gibi yaygın şikayetler nedeniyle sona erdirilmişti. O dönem, The New York Times bu durumu “İkinci Karanlık Çağ” olarak nitelendirmişti.
KALICI REFORM ZORLAYICI OLACAK
Yaz saati uygulaması ilk kez 1918 yılında enerji tasarrufu amacıyla savaş zamanı önlemi olarak uygulanmaya başlandı. Günümüzde önemi azalmış olsa da, milyonlarca bireyin her yıl iki kez programlarını yenilemek zorunda kalması, bu mirası devam ettiriyor. Musk ve Ramaswamy’nin önerisi, bu kesintilerden kaynaklanan geniş hayal kırıklığını değerlendiriyor. Ancak tarih, kalıcı bir reform elde etmenin kolay bir süreç olmadığını gösteriyor. DOGE’nin bu girişimi başarılı olup olmayacağı, siyasi ve lojistik engelleri aşma yeteneklerine ve böyle bir değişikliğin daha geniş sonuçlarını değerlendirme isteklerine bağlı olacak.