
İzmir Ekonomi Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü öğrencileri, sürdürülebilirlik konusunda önemli bir farkındalığa imza atarak mutfak atıklarını kompost gübreye dönüştürüyor. Genç şefler, sebze kabukları ve diğer organik atıkları toprakla bir araya getirerek, 2-3 ay sürecek olgunlaşma sürecinin ardından elde edilen doğal kompostu mikro filiz yetiştirmek için kullanacak. Ayrıca, ofiste ve evde yetiştirilen bitkiler için de bu gübre fayda sağlayabilecek.
GIDA ATIKLARINI KOMPOSTA DÖNÜŞTÜRDÜLER
Birinci sınıf öğrencileri, ‘sıfır atık’ hedefiyle ‘Mutfakla İlgili Kavram ve Beceriler’ dersi kapsamında bir hafta boyunca sebze atıklarını biriktirdi. Toplanan atıklar, ağartılmamış kağıt, yumurta kabukları ve kuru yaprak gibi organik malzemelerle zenginleştirilerek kampüste belirlenen kompost alanına gömüldü.
GASTRONOMİDE ÇEVRE BİLİNCİNİN ÖNEMİ
İEÜ Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Nazan Turhan, gastronomi eğitiminde çevre bilincini vurgulayarak, “Gastronomi, yalnızca yemek pişirme sanatı değil; aynı zamanda kaynakları verimli kullanmayı, israfı önlemeyi ve doğaya saygılı üretimi öğrenme sürecidir. Öğrencilerimizin bu bilinçle yetişmesi, gelecekte sürdürülebilir mutfak kültürünün yaygınlaşmasına katkı sağlayacaktır” dedi. Projenin genç şef adaylarının çevresel sorumluluk ve yenilikçi üretim anlayışı kazanmaları açısından önemli olduğunu belirtti.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK İÇİN ÖRNEK ÇALIŞMA
Dersin yürütücüsü Eğitmen Şef Belgin Bulgan, öğrencilerin mutfak derslerinde oluşan sebze atıklarını kompost yapımına uygun şekilde topladığını ifade ederek, “Asidik özellik taşımadığı için daha çok patates ve havuç gibi sebzelerle çalıştık. Öğrenciler, atıkları toprağa karıştırmadan önce çözünmesi için daha küçük parçalara ayırdı. Kahve telveleri, ağartılmamış kağıt ve yumurta kabukları ile de toprağı zenginleştirdik” dedi. Ayrıca, atıkların zamanla toprakta çözülüp, besin değeri yüksek doğal gübre elde edileceğini kaydetti.
KOMPOST YAPIMI TAMAMEN KOLAY
Evde kompost üretmenin pratik olduğunu belirten Bulgan, süreci şöyle anlattı: “Alt kısmında birkaç delik olan bir kap kullanılabilir. Kabın altına toprak veya kuru yaprak koyarak başlanır. Organik atıklar yeşil ve kahverengi olarak iki gruba ayrılır. Bu katmanlar dönüşümlü şekilde yerleştirilirken, üzerlerine ince bir toprak serilmelidir. Nem oranına dikkat edilerek, kompost karışımı uygun sırada karıştırılmalıdır. 2-3 ay sonunda koyu renkli, toprak kokulu doğal bir gübre elde edilir. Bu kompost, saksı bitkilerine veya bahçeye güvenle kullanılabilir.”