
ABD BAŞKANI JOE BIDEN’IN AÇIKLAMALARI
ABD Başkanı Joe Biden, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın düşmesi üzerine değerlendirmelerde bulundu. Biden, “IŞİD’e karşı görevimizi, büyük ölçüde koruyarak sürdürmeye devam edeceğiz” dedi. Açıklaması sırasında şu ifadeleri kullandı: “Nihayet Esad rejimi düştü. Bu rejim, yüz binlerce masum Suriyeliye zulmetti, işkence etti ve öldürdü. Suriye’nin doğusunda herhangi bir tehdit karşısında personelimizi koruyacak bir güvence kapasitesi oluşturulmasına yardımcı olacağız ve IŞİD’e karşı görevimizi, büyük ölçüde koruyarak, sürdürmeye devam edeceğiz. Geçiş döneminde, Ürdün, Lübnan, Irak ve İsrail’in de aralarında bulunduğu ülkeleri, Suriye’den gelecek her türlü tehdide karşı destekleyeceğiz.” Biden, Esad’ın en önemli destekçilerinin İran, Hizbullah ve Rusya olduğunu vurguladı ve ekledi: “Ancak geçtiğimiz hafta içinde üçünün de desteği azaldı, çünkü üçü de benim göreve gelmemden bu yana çok daha zayıf durumda.” Ayrıca, Birleşmiş Milletler tarafından başlatılan süreçle birlikte bağımsız ve egemen, Esad rejiminin olmadığı bir Suriye’ye geçiş sağlanması için yeni bir anayasa ve tüm Suriyelilere hizmet edecek yeni bir hükümet oluşturmak amacıyla tüm Suriyeli gruplarla temas kurulacağını belirtti.
ORTA DOĞU’DA GERİLİM VE BEKLENTİLER
Associated Press’in aktardığına göre, Esad’ın düşmesi, İsrail’in Gazze’deki Hamas’la süren savaşı ve Lübnan’daki Hizbullah’la yaşanan kırılgan ateşkes gibi birçok unsurla birlikte Orta Doğu’da zaten gergin olan durumu daha da zorlaştırabiliyor. Göreve 20 Ocak 2025’te başlayacak olan Trump ise, Suriye’deki karışıklık ile Rusya’nın Ukrayna’daki savaşı arasında bir bağıntı kurarak, Esad’ın Moskova’daki müttefiklerinin yanı sıra Hamas ve Hizbullah’ın ana destekçisi olan İran’ın da “şu anda zayıflamış durumda” olduğunu belirtti. ABD liderliğindeki Irak savaşında görev almış olan seçilmiş Başkan Yardımcısı JD Vance, kendi sosyal medya hesabında isyancılarla ilgili şüphelerini aktardı. Vance, “‘İsyancıların’ çoğu IŞİD’in gerçek bir uzantısı. Ilımlı olduklarını umabiliriz. Bunu zaman gösterecek” ifadelerini kullandı.
İSYAN VE SAVAŞ BAĞLANTISI
Trump, Esad’ın devrilmesinin, 2022 yılında Rusya tarafından işgal edilen Ukrayna’daki çatışmaların sona ermesi ihtimalini artırabileceğini öne sürdü. Paris’te Fransız ve Ukraynalı liderlerle görüşmesinin hemen ardından, Putin hükümetinin “Ukrayna yüzünden Suriye’ye olan tüm ilgisini kaybettiğini” yazdı. Orta Doğu’dan sorumlu Savunma Bakan Yardımcısı Daniel B. Shapiro, Amerikan askeri varlığının Suriye’nin doğusunda devam edeceğini ancak bunun “yalnızca IŞİD’in kalıcı yenilgisini sağlamak için olduğunu ve bu çatışmanın diğer yönleriyle hiçbir ilgisi olmadığını” bildirdi. Shapiro, “Suriye’deki tüm tarafları sivilleri, özellikle de Suriye’nin azınlık topluluklarından olanları korumaya, uluslararası askeri normlara saygı göstermeye ve siyasi çözümü de içerecek bir çözüme ulaşmak için çalışmaya çağırıyoruz” dedi. Son olarak, Shapiro, “Bu çatışmadaki birden fazla aktörün, Esad’ın korkunç suçları, Rusya’nın ayrım gözetmeyen hava bombardımanı, İran destekli milislerin katılımı ve IŞİD’in zulmü gibi korkunç bir sicili var” sözlerini ekledi. Ancak Shapiro, Esad’ın isyancılar tarafından devrildiği konusunda doğrudan bir ifade kullanmaktan kaçındı ve “Eğer doğrulanırsa, hiç kimse Esad rejimi için gözyaşı dökmemeli” şeklinde sözlerini tamamladı.