E-Haberler 
ASGARİ ÜCRET ZAMMI BEKLENTİLERİ ARTTI
Asgari ücret zammının açıklanmasına kısa bir süre kaldı. 2025 yılında uygulanacak zam, milyonların alacakları ödenekleri de şekillendirecek. Zam senaryoları şimdiden tartışılmaya başlandı ve yüzde 25 ile 40 arasında zam olasılıkları öne çıkıyor. Nihai karar, aralık ayındaki Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısından sonra netleşecek. Bu artış, yaklaşık 7 milyon kişinin yalnızca maaşını değil, kıdem tazminatını da artıracak. Olası zam hesaplamalarına göre cebe girmesi muhtemel tutarlar da belli olmaya başladı. 2025’te geçerli olacak asgari ücret için hesaplamalar devam ediyor. Enflasyon tahminleri de bu artışı belirlemede önemli bir rol oynuyor.
MÜKELLEFİYETLER VE ENFLASYON HESAPLAMALARI
Yıl sonu yaklaştıkça, milyonlarca çalışanın ve emeklinin maaş artışları için hesaplamalar da hızlanıyor. Ocak ayında açıklanacak enflasyon rakamları, emekli ve memurlara yapılacak olan maaş artışlarını kesinleştirecek. Enflasyon artışının yanı sıra refah payı ve taban maaş artışları için yasal süreç de başlayacak. Ancak emekli ve memur zammının belirlenmesinden önce, asgari ücretin netleştirilmesi gerekiyor. Çünkü asgari ücret, işçilerin en az alacağı rakamın yanı sıra, milyonlarca vatandaşın ödeyeceği veya alacağı ödenekleri de belirliyor. Aralık ayının başında Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantıları başlayacak ve ay sonuna doğru 2025 yılı için uygulanacak asgari ücret belirlenecek.
PAZARLIKTA ENFLASYONUN ROLÜ
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, işçi ve işveren kesiminden 5’er üye ile birlikte, hükümet temsilcilerinden oluşan 5 hakem ile çalışıyor. Komisyon, yeni ücreti belirlerken geçim endeksleri, istihdam rakamları ve işverene maliyet gibi verileri dikkate alıyor. Ancak geçmiş yıllarda olduğu gibi asgari ücret artışında belirleyici olan faktör enflasyon. Aralık ayında enflasyon açıklanmadığı için tahminler üzerinden hesaplamalar yapılacak. Orta Vadeli Program’dan gelen en düşük yıllık enflasyon tahmini yüzde 41.5 olarak belirlendi. Bu tahmine göre yapılan bir artış, net asgari ücreti 24 bin 58 liraya çıkaracak. Merkez Bankası’nın anketlerinde ise bu rakamlar yüzde 48’e kadar çıkabiliyor.
İŞVEREN MALİYETLERİ VE ARTIKLAR
Asgari ücret tespiti, hem işçiler hem de işverenler tarafından yapılıyor. İşverene olan maliyetler de büyük önem taşıyor. Brüt asgari ücrete, işverenin SGK primi ekleniyor. Böylece her artış, asgari ücretin maliyetini artırıyor. Mevcut brüt asgari ücret 20.002 lira olarak uygulanırken, işçilere net 17.002 lira maaş ödeniyor. Asgari ücret, 2024 yılı itibarıyla işverene 23 bin 503 liraya mal oluyor. Asgari ücretten gelir ve damga vergisi alınmıyor, bu nedenle tüm ücretlerdeki asgari ücret kadar bölüm, vergi dışı tutuluyor.
HESAPLAMALAR VE POTANSİYEL ZAMLAR
Asgari ücret artışları, komisyon toplantısında belirlenecek. Ancak enflasyon rakamlarıyla 6 farklı hesaplama yapılıyor. Yüzde 25 artış oranının üzerine çıkılacağına dair açıklamalar olmasına rağmen, 6 ayrı oran üzerinden asgari ücret hesabı şu şekilde ortaya çıkıyor:
– Mevcut Brüt ücret: 20.002, Net ücret: 17.002, İşverene maliyet: 23.503– Yüzde 25 artarsa: Brüt: 25.003, Net: 21.253, İşverene maliyet: 29.379– Yüzde 30 artarsa: Brüt: 26.003, Net: 22.103, İşverene maliyet: 30.554– Yüzde 35 artarsa: Brüt: 27.003, Net: 22.953, İşverene maliyet: 31.730– Yüzde 40 artarsa: Brüt: 28.003, Net: 23.803, İşverene maliyet: 32.904– Yüzde 45 artarsa: Brüt: 29.003, Net: 24.653, İşverene maliyet: 34.079– Yüzde 50 artarsa: Brüt: 30.003, Net: 25.503, İşverene maliyet: 37.255
KIDEM TAZMİNATINA YANSIMALAR
Asgari ücrete 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yüzde 49 oranında zam yapılmıştı. Bu artış, 11 bin 402 liralık net asgari ücreti 17 bin 2 liraya çıkardı. Aynı zamanda brüt asgari ücret 13 bin 414 liradan 20 bin 2 liraya yükseldi. Asgari ücretteki bu artış, en düşük kıdem tazminatını da etkiliyor. Kıdem tazminatı, son işyerinde çalışılan her tam yıl için 30 günlük brüt ücret üzerinden hesaplanıyor. Asgari ücretlinin kıdemi, 1 Ocak’tan itibaren 20 bin 2 liralık brüte göre hesaplanıyor.
GERÇEKLEŞEBİLECEK ZAMLAR VE KIDEM TAZMİNATI
Yeni yıl itibarıyla asgari ücrete yapılacak zamlar ile birlikte kıdem tazminatının en az yüzde 25 yükselebileceği öngörülüyor. Yüzde 25 artışla asgari ücret 21 bin 200 lira olursa, brütü 25 bin 874 liraya yükselecek. Yüzde 30 zam ile 22 bin 102 lira olursa brüt maaş 27 bin 136 lira olacak. Yüzde 35 artışında net asgari ücret 22 bin 952 lira, brütü 28 bin 325 liraya yükselecek. Yüzde 45 zam olduğunda net asgari ücret 24 bin 650 lira, brüt asgari ücret ise 30 bin 700 lira olacak. Bu yeni brüt maaşlara göre kıdem tazminatı net 19 bin 850 liradan 25 bin 677 liraya çıkacak.
KIDEM TAZMİNATINDA YENİ DÜZENLEMELER
Kıdem tazminatının tavanı, memur maaş katsayısına göre belirleniyor ve 6 ayda bir güncelleniyor. Hali hazırda tavan tutar 35 bin 58 lira. Ocak ayında memura yapılacak zam, enflasyon rakamlarına göre yüzde 15-20 arasında olacağı tahmin ediliyor. Böyle bir durumda tavan tutar 41-42 bin lira civarına yükselebilir. Kıdem tazminatı, işçinin son ücreti üzerinden hesaplanır ve ücret dışında sağlanan yan ödemelerle birlikte dikkate alınır. İşçiye sağlanan menfaatler, kıdem ve ihbar tazminatının hesabında kullanılır.
