
Her gün sofralarımız, tüketicileri şaşırtan ve maliyetleri düşürmek amacıyla yapılan büyük manipülasyonlarla süslenen yiyeceklerle dolu. Süt ürünlerinden zeytinyağına, salçadan sirkeye kadar, artık Ramazan ayı yaklaşırken pastırma da bu tür aldatmacaların hedefi oluyor. Ancak pastırma endüstrisinde yaygın olarak yapılan hileler nelerdir ve bu hileli uygulamalar sadece görme ve tat alma duyularıyla mı tespit edilebilir? Ambalajı açılmamış ürünlerin marketlerde ya da şarküterilerde riskli olup olmadığı konusu da merak ediliyor. Gıda Güvenliği Uzmanı Prof. Dr. Nevzat Artık, bu konulara ışık tutuyor.
Pastırma, Türk mutfağında kırmızı etten tuzlama ve kurutma işlemleriyle yapılan, özel bir çemen otu karışımıyla kaplanmış lezzetli bir üründür. Ancak bazı vicdansız üreticiler, daha kırmızı bir renk elde etmek adına pastırmaya kimyasal boyalar ekleyebilir veya çemen otu karışımına soya gibi katkı maddeleri katabilirler. Düzensiz dilimlenmiş ürünlerde ise kalitesiz etleri seyrelterek ağırlığı artırmak amacıyla pastırma dilimleri arasına çemen otu bile yerleştirebilirler.
Prof. Dr. Nevzat Artık’a göre, pastırma üretiminde kaliteli et kullanımı önemlidir. Kalitesiz etle karıştırma işlemi genellikle blok pastırmalarda rastlanan bir hile olmasa da, bu durumda kesme ve parçalanma zorlukları yaşanabilir ve manipülasyon daha belirgin hale gelebilir.
Baharatlar da işlenmiş et ürünlerinde önemli bir rol oynar. Dr. Artık, baharatın pastırmada lezzet ve karakter sağlamak için çok önemli olduğunu vurgular ve çemen otunun pastırmanın özgün görünümünü, rengini, aromasını ve lezzetini belirleyen önemli bir unsur olduğunu belirtir. Ancak aşırı çemen otu kullanımından kaçınılmalıdır.
Dilimlenmiş pastırmayı tercih etmek, manipülasyon riskini azaltabilir. Etiketleri okumak da önemlidir. Dr. Artık, gıda etiketlerinin kontrol edilmesinin işlenmiş et ürünleri için önemli olduğunu belirtir.
Marketlerde veya şarküterilerde ambalajsız satılan ürünlerden kaçınılması önerilir. Dr. Artık, net etiketli paketlenmiş pastırmayı tercih etmenin ürünün orijinalliğini ve izlenebilirliğini sağlamak açısından önemli olduğunu belirtir.
Pastırma alırken dikkatli olmak önemlidir. Dr. Artık, bazı manipülasyonların gözlem ve tat yoluyla tespit edilebileceğini ancak bazılarının laboratuvar analizi gerektirebileceğini belirtir. Tüketicilerin kalite standartlarına uygun pastırma ürünlerini seçmeleri ve aldatıcı uygulamalardan kaçınmaları önemlidir.