İHD raporuna göre, Ege Bölgesi’nde 91 işçi hayatını kaybetti ve 423’ü yaralandı.

İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi Çalışma Yaşamı Komisyonu, 2023 yılı Ege Bölgesi çalışma raporunu dernek binasında düzenledikleri basın toplantısıyla kamuoyuyla paylaştı. Raporu Gökhan Aygün, dernek adına okudu.

Aygün, Ege Bölgesi’nde işçilerin zorlu çalışma ve yaşam koşulları altında olduğunu ifade etti ve AKP iktidarının işçi karşıtı neoliberal politikalarına dikkat çekti. Ayrıca, MÜSİAD, TÜSİAD, TİSK gibi patronların güçlendiği ve emek hareketinin zayıfladığına değindi. Aygün, grevlerin yasaklanarak kentlerin rant alanı haline getirildiğini belirtti. Aynı zamanda, doğanın talan edildiğini ve binlerce işçinin iş yerlerinden evlerine dönemediğini söyledi. AKP’nin iktidar yılları boyunca iş cinayetlerinde onlarca işçinin hayatını kaybettiğine dikkat çekti.

Aygün, iş cinayetlerinin yoğunlaştığı üç sektörün inşaat, tarım ve taşımacılık olduğunu belirtti. Bu sektörlerde uzun çalışma saatleri, sigortasız çalışma ve kuralsızlığın hüküm sürdüğünü ifade etti. İnşaat sektöründe yüksekten düşmeler, ezilmeler, göçükler ve elektrik çarpmalarının ölümlerin büyük bir kısmını oluşturduğunu söyledi. Tarım sektöründe ise mevsimlik işçilerin uygun olmayan ulaşım araçlarıyla seyahat etmeleri, eskiyen traktörlerin kullanılması ve barınma-dinlenme-temizlik alanlarının yetersizliği gibi nedenlerle ölümlerin temel sebeplerini oluşturduğunu belirtti.

Aygün, her yıl olduğu gibi ölümlerin merkezinde tarımın yer aldığına dikkat çekti. Çocuk işçiliğin 4 ila 8 yaşlarında başladığını ve mevsimlik tarım işçisi, çoban ya da sokakta mendil satan çocukların bu yaş aralığında ölümlerine rastlandığını ifade etti. Ancak 8 yaşından itibaren mevsimlik tarım işçisi çocuklarda ve sokakta çalışan çocuklarda artış olduğunu söyledi. 10-12 yaşlarda tekstil ve metal sektörlerinde çalışan çocukları gözlemlediklerini belirtirken, 13-14 yaşlarından itibaren tarım, inşaat, sanayi ve hizmet sektörlerinde çalışan sayıları milyonlara ulaşan çocuk işçiler olduğunu dile getirdi. 18-29 yaş arasında ise büyük şehirlere yığılan, geleceksiz ve güvencesiz yeni bir işçi sınıfının ortaya çıktığını belirtti.

Göçmen işçilerin iş cinayeti sonucu ölümlerinin arttığına dikkat çeken Aygün, işçilerin üçte ikisinin Suriyeli ve Afganistanlı olduğunu paylaştı. Kimlik bilgilerine bile ulaşılamayan göçmen işçilerin bir kısmında iş cinayetlerinin gizlendiğini ifade etti. Aynı zamanda, tüm iş cinayetlerinde ölen işçilerin sadece yüzde 5’inin sendikalı olduğunu belirtti ve sendikalı olmanın iş cinayetlerini önleyeceğini, ancak tek başına yeterli olmadığını vurguladı.

Aygün, işçi örgütlülüğünün önemine de değindi ve iş cinayetlerini işçi örgütlülüğünün ve denetiminin engellediğini ifade etti. Sendikaya üye olmanın ve toplu sözleşme imzalamanın önemine değinen Aygün, Soma faciasında olduğu gibi bu örgütlülüğün ve denetimin hayata geçirilmediğini belirtti. Aynı zamanda, sendikal üyeliklerin gerçek bir örgütlülük olmadığı ve birçok sendikanın ölen üyelerini sahiplenmediği için net bir bilgi verilemediğini ifade etti.

Son olarak, Aygün, 2023 yılında Ege Bölgesi’nde en az 91 kişinin iş cinayetlerinde hayatını kaybettiğini belirtti. En az 423 kişinin çalışma saatleri içerisinde yaralandığını, en az 87 kişinin çeşitli nedenlerle işten çıkarıldığını, en az 61 kişiye ücret kesintisi yapıldığını ve en az 32 kişiye soruşturma açıldığını söyledi.