İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi lideri Nikos Hristodulidis, Kudüs’te gerçekleştirilen bir üçlü zirvede bir araya geldi. Toplantının ana gündem maddeleri arasında savunma ve güvenlik işbirliği yer aldı. Netanyahu, üç ülke arasında oluşturulması planlanan 2 bin 500 askerlik ortak müdahale gücünden de bahsetti. Rum lider Hristodulidis, İsrail, Yunanistan ve Güney Kıbrıs arasında kurulan ittifakın sınırlarının bulunmadığını ifade etti. Ayrıca, Rum Hükümeti sözcüsü enerji, ekonomi, savunma ve deniz güvenliği konularının da ele alındığını aktardı. Üçlü görüşmeler kapsamında tarafların dışişleri ve enerji bakanlarının da bir araya geldiği öğrenildi. Eylül 2023’te Lefkoşa’nın Rum kesiminde gerçekleştirilen önceki zirve ile bu toplantı arasında önemli gelişmeler yaşandı.
NETANYAHU: ÜÇ ÜLKE TÜRKİYE’NİN YÜKSELİŞİYLE MÜCADELE ZORUNDADIR
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Nikos Hristodulidis ile düzenlediği ortak basın toplantısında savunma konusuna dikkat çekti. Toplantıda liderler, savunma ve diğer alanlarda işbirliğini artırma taahhüdünde bulundu. Netanyahu, Türkiye’yi hedef alan ifadelerinde “İmparatorluklarını kurarak topraklarımızda egemen olacaklarını hayal edenlere sesleniyorum” diyerek, “Unutun, aklınızdan bile geçirmeyin, kendimizi savunma konusunda kararlıyız ve böyle bir gücümüz var. Bu üçlü ittifakımız kapasitemizi daha da güçlendiriyor.” dedi. Ayrıca, bu ittifakın bölgeye güvenlik ve özgürlük getirme potansiyelinin bulunduğunu belirtti. Netanyahu, “Üç ülke Recep Tayyip Erdoğan yönetimindeki Türkiye’nin yükselişiyle mücadele etmek zorunda kaldı. İsrail, Suriye ve Gazze sınırlarında biz Türk varlığında endişe duyarken, Yunanistan ve Rumlar da Akdeniz’deki Türk emellerinden kaygılandı.” ifadelerini kullandı. Orta Doğu’nun ve Doğu Akdeniz’in saldırganlıkla karşı karşıya olduğunu vurguladı. Ayrıca, teknoloji alanında lider olduklarını vurgulayarak, Yunanistan ve GKRY ile işbirliklerini yapay zeka ve siber güvenlik gibi alanlarda derinleştirme kararlılıklarını açıkladı.
İŞBİRLİĞİ VERİMLİLİĞİ ARTIRACAK
Mevcut işbirliğini güçlendireceklerini dile getiren Hristodulidis, 2026’da üçlü işbirliğini geliştirmek için ABD’nin de katılımıyla 3+1 formatına geçme arzu ettiklerini belirtti. Yunanistan Başbakanı Miçotakis ise gerçekleştirilen zirvenin 10’uncu üçlü zirve olduğunu ifade ederek, bölgenin köklü bir değişim sürecinden geçtiğini ve 2023’teki toplantıdan sonra pek çok gelişmenin yaşandığını, yeni bir jeopolitik aşamaya geçildiğini öne sürdü.
TÜRKİYE’YE YENİ BİR SİNYAL
Geçtiğimiz hafta, İsrail ve Yunanistan medyasında yer alan haberlere göre, bu üç ülke, Türkiye’nin Akdeniz’deki güçlenmesine karşı ortak askeri güç oluşturma planlarını değerlendirdiği ifade edildi. Yunan TA NEA Gazetesi, Atina, Tel Aviv ve Lefkoşa yönetimlerinin bölgedeki kritik enerji altyapısını korumak için askeri işbirliğine hazırlandığını bildirdi. Plan kapsamında, İsrail ve Yunanistan bin, Kıbrıs Rum Yönetimi ise 500 asker göndermeyi öngörüyor. Hava, kara ve deniz unsurlarından oluşan bu kuvvetin Yunan Rodos ve Kerpe adalarında konuşlandırılması üzerinde duruluyor. Yunan ve İsrail medyası, bu girişimin Türkiye’nin Akdeniz’deki artan askeri gücünden duyulan kaygılar nedeniyle gündeme geldiğini belirtiyor.
ÜÇ ÜLKEDEN ORTAK İLKELER
Yapılan ortak bildiride, liderler yıllık zirveler düzenleme ve bakanlık düzeyindeki üçlü görüşmeleri sıklaştırma konusunda anlaştıklarını belirttiler. Üç ülke, güvenlik ve savunma alanında işbirliğini güçlendirme kararlılıklarını yineledikleri bildiride, terörle mücadelede ve özellikle terörist eylemlerin finansmanının ortadan kaldırılmasına yönelik bağlılıklarını sürdürdüklerini ifade ettiler. Deniz güvenliğine verilen öneme de vurguda bulunarak, deniz yollarını ve kritik altyapıyı koruma amacıyla işbirliklerini derinleştirme taahhüdünde bulundular. Ayrıca, Kıbrıs’ta kurulacak ve 2026’da faaliyete geçmesi planlanan Denizcilik Siber Güvenlik Mükemmeliyet Merkezi’ne de dikkat çekildi. Ortak bildiride, İsrail’in uluslararası hukuka göre kendini savunma hakkının teyit edildiği ifade edildi. Kudüs’ün üç tek tanrılı din için önemi belirtilirken, orada mevcut durumun korunması ve Hristiyan kültürel mirasının sürdürülmesine özen gösterileceği kaydedildi. Kıbrıs sorununun da uluslararası hukuk çerçevesinde adil ve uygulanabilir bir çözüm ile ele alınması gerektiği destekle belirtildi.