
asgari ücret artışı sonrası site aidatları
Asgari ücretin %30 artışıyla 22 bin 104 TL olarak belirlenmesi, çeşitli gider kalemlerinde yükselmeye yol açıyor. Bu artışlardan en çok etkilenen unsurlardan biri de site aidatları oluyor. Peki site aidatlarında ne kadar bir artış bekleniyor? Site sakinleri yüksek gördükleri aidatlara itiraz edebilir mi?
Asgari ücretteki zam, birçok gider kalemini de etkilerken, toplu konutlardaki yönetimlerde maliyetleri site aidatları şeklinde düzenli olarak yansıtıyor.
site aidatlarının artışı
Asgari ücret artışı sonrasında site aidatlarında hangi oranda bir yükseliş olabiliyor? Site sakinleri, karşılaştıkları yüksek artışlara itiraz hakkına sahip mi? Site aidatları belirlenirken bir üst sınır mevcut mu? Sitede yaşayan her hanenin kullanılmadığı hizmetleri ödemesi gerekiyor mu? “Asgari ücretin önemli etkisi var” diyerek konuyu değerlendiren Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özlemacıklı, açıklamalarında; “Ülkemizde site yapılarına olan talep ciddi şekilde arttı. Ortak yaşam alanları genişledikçe, farklı gider kalemleri de ortaya çıkıyor. Ortak giderler ve avans paylarında asgari ücret artışı belirleyici bir etki sağlıyor” dedi.
aidatların büyük kısmı personel giderine gidiyor
Ortak gider ve avans payında personel giderlerinin toplam bütçe içindeki oranı %65 civarında. Katılan siteler, topladığı aidatların %65’ini personel masraflarına harcıyor. Ayrıca %15’lik elektrik gideri kalemi bulunuyor. Bu yıl, artan elektrik maliyetleri dolayısıyla aidatlarda elektrik giderinin oranı artacak. Aidatların hesaplanabilmesi için işletme projelerinin hazırlanması gerekiyor. Kanuni açıdan, eğer yönetim planında özel bir tarih yoksa, her takvim yılının ilk ayında kat maliklerinden ne kadar toplanacağı ve hesaplamanın nasıl olacağı değerlendiriliyor.
site yönetimleri ve mevzuat düzenlemeleri
Birçok site yönetimi, herhangi bir zam yapmamışsa mevcut avanslar, geçmiş yılın ocak ayında hesaplanan rakamlarla belirleniyor. Ancak, sadece enflasyon oranına bakıldığında %60’lik bir artış yaşandığı görülüyor. Asgari ücret %30 artmasına rağmen aidatların artışı %40-45 seviyelerinde gerçekleşeceği öngörülüyor. “Bakanlık site yönetimleri için mevzuat hazırlığında”, diyen Özlemacıklı, site yönetimlerinin kar amacı gütmeyen kuruluşlar olduğunu belirtti. Elde edilen bütçenin toplanması gerektiği, sürecin yavaş işleyebileceği, bu nedenle bazı yasal düzenlemelerin gerekip gittiği ifade edildi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, site yönetimleri hakkında bir mevzuat geliştirileceği ve önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde düzenlemenin hayata geçirileceği planlanıyor.
aidat artışlarına itiraz hakkı
Sadece asgari ücret artışı üzerinden değerlendirme yapmanın yeterli olmadığına dikkat çeken Özlemacıklı, sitelerin bu artışı enflasyon oranına göre de gerçekleştirdiğini aktardı. Aidat artışları, “biz bu artışı yaptık” şeklinde belirlenmiyor. Toplu yapılarda iki yılda bir, diğer yapılarda ise yılda bir genel kurul gerçekleştiriliyor. Genel kurulda aidat artışları ve benzeri konular görüşülüyor. Yönetim kurulu, genel kurul yapılmadan aidat artışı yapma yetkisine sınırlı.
Yıllık işletme projesinin, ortak gider ve avans paylarını belirleyerek kat maliklerine tebliğ edilmesi gerekiyor. Bu oranda zam yapıldığında, kat maliklerinin gelen tebligatlardaki detaylara dikkat etmeleri ve itirazlarını resmi yollarla ilgili yönetimlere iletmeleri önem taşıyor. Kat maliklerinin, işletme projesine 7 gün içinde itiraz etme hakkı bulunuyor. Toplu yapılarda itiraz yetkisi temsilciler kuruluna ait olacakken, kat malikleri kurulunun kararlarına itiraz edebilmek için kat mülkiyeti kanununa göre 1 ay içinde dava açılması gerektiği belirtiliyor.
Site aidatlarının, zenginleşme amacı taşımadığı ve toplu yaşam alanlarının sağlıklı bir şekilde kullanılabilmesi için düzenli biçimde toplanarak harcama yapılması gerektiği ifade ediliyor. Aidat artışlarına yasal olarak bir üst sınır getirilmesi mümkün olamıyor, çünkü bu artışlar enflasyon oranı, binanın bakım maliyetleri vb. unsurlara bağlı olarak bütçeye göre yapılıyor.