
ÇOCUKLUĞUNDAKİ HATIRALARLA SALEP YETİŞTİRİYOR
Kastamonu’da, çocukken annesiyle birlikte yaylalarda topladığı salepten yetiştiriciliğe yönelen bir ziraat mühendisi, bir dönüm alana ektiği 200 kilogram salepten 800 bin lira gelir elde ediyor. Üretici, daha fazla kazanç sağlamak amacıyla ekim alanını 500 dönümün üzerine çıkarmak için çalışmalar yürütüyor. Tıbbi ve aromatik bitkiler sınıfında yer alan ve doğadan toplaması yasak olan salebin Kastamonu’da üretimi her geçen gün artıyor. Salep, özellikle ilaç sanayisinde, yapıştırıcı ve dondurma yapımında kullanıldığı için Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından üreticilere destek veriliyor.
2023 PROJESİYLE ALANLAR ARTIYOR
Bakanlık tarafından hayata geçirilen “Doğan Toplama Değil, Tarlada Salep Yetiştiriciliği” projesi kapsamında, Kastamonu’da İl Tarım ve Orman Müdürlüğü gözetiminde salep sahaları oluşturuluyor. Şu anda Kastamonu genelinde 12 dekar alanda salep sahası kuruldu ve bu alanın gelecek yıl 30 dekara çıkarılması hedefleniyor.
KOYUNA DÖNEREK YETİŞTİRİCİLİĞİNE BAŞLADI
Çocukluğunda annesiyle yaylalarda saleple tanışan Ferdi Doğru, ziraat mühendisliği eğitimi aldıktan sonra Kastamonu’nun Kayı köyüne geri dönerek salep üretimine başladı. İlk başta 1 dönüm alanda salep ekimi yapan Doğru, zamanla ekim alanını 500 metrekarenin üzerine çıkararak, gelecekte bu alanı genişletmeyi hedefliyor. Doğru, “Köyü sevdiğimiz için her zaman şehirden köye dönüş planım vardı. Bu yüzden Ziraat Mühendisliği okudum. Kastamonu’da 25 ila 30 arasında salep türü mevcut. Şu anda 500 metrekarenin üzerinde bir alanımız var. Bunu önümüzdeki yıl daha da arttırmayı planlıyoruz” diyor.
DEĞERLİ BİR ÜRÜN OLARAK SALEP
Doğru, salebe olan ilgisinin hem profesyonel hem de ailesel geçmişine dayandığını belirtiyor. “Salep, doğru şekilde yetiştirildiğinde yüksek gelir sağlayan değerli bir bitki. Annem orman köylüsüdür ve biz her yaz yaylaya gideriz. Salebi çocukken hep görürdüm. Ziraat Mühendisliği eğitimi almamdaki sebeplerden biri de bu merakımdır” diye ekliyor.
SALEP’TEN YÜKSEK GELİR ELDE EDİLİYOR
Nüfusun artmasıyla birlikte salebe olan talebin de arttığını ifade eden Doğru, “Doğada sökümler yasak ama kaçak sökümler yapılıyor. Buna rağmen yetiştiriciliği az olan bu ürün, iç piyasayı karşılayamadığı için ithal ediliyor. Salebin yaş kilosu şu anda 2 bin lira. Bir dönümde 200 kilogram ürün diktiğinizde, sürdürülebilirlik açısından 1’e 2 ürün almanız lazım. Yani 400 kilogram gibi bir ürün almanız söz konusu. Bunu 2 bin lira ile çarptığınızda 800 bin lira gibi bir rakam çıkıyor” diyor.
KASTAMONU’DA BİRÇOK TÜRLÜ SALEP BULUNUYOR
Doğru, Osmanlı kayıtlarında yer alan ve padişah içeceği olarak tüketilen salebin tarih boyunca çok kıymetli bir ürün olduğunu vurguluyor. Kastamonu’da 25-30 çeşit salep orkidesinin bulunduğunu dile getiren Doğru, salep üretiminin önemine dikkat çekiyor. “Farklı illerde salep üretimi artırılmaya çalışılmakta. Ancak Kastamonu’da bu konuda yeterli bilinirlik yok” diye konuşuyor.